گزارش شاخص جهانی نوآوری؛ ایران در "تولید علم" تحولی چشمگیر داشته است

این روزها از شاخص نوآوری در تولید علم برای ایران سخن به میان آورده می شود؛
گزارشی که شاخص نوآوری جهانی به آن اشاره کرده است، متعلق به جدیدترین رتبه بندی در سال 2019 است.
براساس همین گزارش نام ایران در بین برترین های دنیا به چشم می خورد. این نشان دهنده جهش قابل توجهی است که طی بیست سال اخیر - دو دهه-، در حوزه های پیچیده ای مانند فناوری نانو که رتبه چهارم -4- را به دست آورده است.
در زمینه مهندسی پزشکی نیز در رتبه 12 جای گرفته و در علم زیست شناسی جایگاه 9 -نهم- را به نام خود ثبت کرده است.

بررسی وضعیت نوآوری در زمینه موضوعی، آن چیزی است که گزارش سالیانه شاخص جهانی نوآوری را شامل می شود. طبیعی است بر اساس همین نیز دورنما و مسایل نوآوری در آن زمینه را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می دهد.
حوزه سلامت، یعنی زمینه ای که شاخص جهانی نوآوری در 2019، آن را مورد بحث قرار داده است، برای اولین بار ارزیابی نوآوری پزشکی در کشور جمهوری اسلامی ایران را در فصل مجزایی در دستور کار خود قرار داده است.

از کانون های توجه در این فصل از گزارشی که شاخص جهانی نوآوری در نظر داشته است، زیست بوم نوآوری سلامت ایران بوده است.
در این گزارش آمده است، زیست بوم نوآوری توسط مجموعه ای پویا از ساست ها، مشوق و نهادهایی تنظیم گر پشتیبانی می شود.
در عین حال گزارش تاکید دارد به در حال گسترش بودن زیست بوم نوآوری در بخش سلامت ایران و چنین بیان می کند: در زیست‌بوم نوآوری سلامت ایران، هم‌افزایی مناسبی بین سیاست‌ها و تنظیم‌گری شگل گرفته و به‌صورت هم‌زمان از طرف عرضه و تقاضا نوآوری سلامت پشتیبانی به‌عمل آمده است.

بر حسب گزارشی که درسال 2019، شاخص جهانی نوآوری آورده است:

نوآوری در طرف عرضه نوآوری، زمینه را برای نوآوری‌های درون‌زا در بخش سلامت فراهم آورده در شرایطی که راه‌حل‌های متداول (واردات دارو و تجهیزات پزشکی) گران‌قیمت و بعضاً به‌دلیل تحریم‌ها دشوار بوده است.

جایگاه ایران در توسعه انسانی سازمان ملل (HDI) مطلبی است که گزارش بدان پرداخته و عنوان می کند که:
متوسط طول عمر در ایران از 51.1 سال در دهه 1360 شمسی به 76.2 در سال 1397 رسیده که افزایش قابل توجه 25ساله در سه دهه گذشته را نشان می‌دهد.

ظرفیت ایران در تولید علم در عرصه سلامت، از گزیده شاخص نوآوری ایران در تولید علم است

بر حسب گزارشی که درسال 2019، شاخص جهانی نوآوری آورده است:

ایران در تولید علم نیز به رتبه‌های برتر دنیا در حوزه‌های پیچیده‌ای نظیر فناوری دست یافته است.
از جمله مواردی که می توان بدان اشاره کرد، در زمینه های زیر است:
رتبه چهارم-4- نان؛,

رتبه دوازدهم -12- مهندسی پزشکی؛رتبه نهم -9- زیست مهندسی؛
و رتبه هشتم -8- زیست مواد در سال 2017.

بر اساس این گزارش:

تلاش‌های توسعه علم، فناوری و نوآوری برای تحول در بخش سلامت به هم‌افزایی میان عرضه سرمایه انسانی، ارتقاء رژیم فناورانه و اکوسیستم نوآوری منجر شده است. نوآوری‌های پیشرفته پزشکی از طریق آموزش پزشکی در حال گسترش، حمایت از تحقیق و توسعه در دانشگاه‌ها و بنگاه‌ها و خلق سیاست‌ها و اکوسیستم حامی نوآوری در حال تکثیر است.

اکوسیستم نوآوری سلامت در ایران:

توسط 19300 عضو هیأت علمی؛

65 دانشگاه علوم پزشکی؛

37450 منتشرات علمی؛

و 1859 درخواست ثبت اختراع در سال 2018 پشتیبانی شده؛

و از ظرفیت بالایی برای میزبانی پژوهش‌های پیچیده در حوزه سلامت برخوردار است.

شبکه توزیع‌یافته و کارآمد دانشگاه‌های علوم پزشکی در سراسر کشور؛

مسئول آموزش پزشکی و نیز پژوهش‌ در خصوص مسائل سلامت و بیماری‌های منطقه‌ای هستند.

این شبکه در 100 درصد مناطق شهری:

و 98 درصد مناطق روستایی، خدمات اولیه سلامت را در اختیار ایرانیان قرار داده‌اند.

افزایش تنوع نقش‌آفرینان زیست‌ بوم نوآوری حوزه سلامت در ایران، سند دیگری در شاخص نوآوری ایران درتولید علم

طیف گسترده‌ و متنوعی:

از بازیگران در اکوسیستم نوآوری سلامت ایران نقش‌آفرینی می‌نمایند که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است.

از جمله این نقش‌آفرینان:

به سازمان‌های سیاست‌گذار و تنظیم‌گر مانند وزارت بهداشت؛

درمان و آموزش پزشکی؛

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛

سازمان غذا و دارو؛

اداره کل تجهیزات پزشکی؛

سازمان ملی استاندارد ایران؛

هیأت امنای صرفه‌جویی ارزی در معالجه بیماران ستاد توسعه زیست‌فناوری اشاره شده است.

همچنین بیش از 1100 شرکت دانش‌بنیان، 739 مرکز پژوهشی، از جمله انستیتو پاستور، مؤسسه رازی و پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری، 4 پارک علم و فناوری و 78 مرکز رشد کسب و کار اختصاصی حوزه سلامت (به‌علاوه 27 پارک و 68 مرکز رشد وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که در حوزه‌های مرتبط با سلامت فعال هستند از بخش‌های دیگری است که گزارش شاخص جهانی نوآوری در زیست‌بوم نوآوری سلامت ایران مورد توجه قرار داده است.

بر اساس این گزارش:

دفاتر مالکیت فکری ملی، استانی و دانشگاهی، 79 مرکز نوآوری و 29 شتاب‌دهنده فعال در حوزه‌های مرتبط با سلامت در سراسر کشور سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی (نظیر پرسیس ژن) از دیگر نقش‌آفرینان این زیست‌بوم پویا هستند.

ملاحظاتی در راستای تدام روند مثبت فعلی توسعه زیست‌بوم نوآوری سلامت در ایران

بر حسب گزارشی که درسال 2019، شاخص جهانی نوآوری آورده است:

راه‌کارهایی را برای تداوم روند توسعه و ارتقاء زیست‌بوم نوآوری حوزه سلامت در ایران پیشنهاد داده است.

نیاز به تغییر تدریجی نگاه جایگزینی واردات به توسعه صادرات در نتیجه شاخص نوآوری ایران در تولید علم

این گزارش به نیاز به تغییر تدریجی نگاه جایگزینی واردات به توسعه صادرات که تضمین کننده استمرار و موفقیت فعالیت‌های نوآورانه سلامت و نیز پوشش دهنده هزینه‌های تحقیقاتی توسعه داروها و تجهیزات پزشکی ساخت داخل و کسب درآمد ارزی خواهد بود اشاره کرده است.

بر حسب گزارشی که درسال 2019، شاخص جهانی نوآوری آورده است:

این روند در سال‌های اخیر از طریق سخت‌گیرانه‌تر الزامات مرتبط با تولید، آزمون، استاندارد و ... در ایران شدت گرفته که نیازمند حمایت و تسریع بیشتر توسط دولت است.

گزارش یادشده همچنین:

بر لزوم تداوم اعتماد دولت به بنگاه‌های داخلی درگیر در نوآوری‌های پزشکی تأکید کرده و معتقد است این روند همان‌طور که در گذشته جواب داده، باید حفظ و به‌صورت گسترده‌‌تری تقویت شود.

این گزارش شاخص جهانی نوآوری حمایت دولت از شرکت بزرگ و با فروش بالا در حوزه سلامت:

باید به‌صورتی ویژ‌ه و خارج از تشریفات اداری معمول را مورد اشاره قرار داده است. مجمع پیشگامان اقتصاد دانش‌بنیان که اخیراً توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای حمایت ویژه از شرکت‌های برتر دانش‌بنیان طراحی و در حال پیاده‌سازی می‌باشد، گامی اثرگذار در این حوزه ارزیابی شده است.

متنوع شدن؛

سازوکارهای تأمین مالی نوآوری‌های پزشکی فراتر از مکانیزم‌های معمول و ریسک‌گریز وام، لیزینگ و تسهیلات بانکی به مکانیزم‌های ریسک‌پذیر مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی جزو راه‌کارهایی می‌باشد که گزارش شاخص جهانی نوآوری در سال 2019 برای ایران پیشنهاد کرده است.

گفتنی است؛ گزارش شاخص جهانی نوآوری؛

هرساله به‌صورت موضوعی وضعیت کشورها را در یک حوزه خاص بررسی می‌کند.

گزارش سال 2019 شاخص جهانی نوآوری در سال 2019 به حوزه سلامت پرداخته و برای نخستین بار در فصلی جداگانه به وضعیت جمهوری اسلامی ایران در این حوزه پرداخته است.

گفتاورد

منبع:

tasnimnews.com/fa/news/1398/05/23/2075226